Thủ dâm thường xảy ra ở tuổi dậy thì, ở lứa tuổi này có những thay đổi lớn về tâm-sinh lý, đặc biệt là tâm sinh lý tình dục. Không nên đồng hóa thủ dâm với các thay đổi tính tình hay các hoạt động khác của trẻ vị thành niên.
Một con số thống kê đáng tin cậy cho kết quả là hầu hết đàn ông đều đã từng thủ dâm trong đời, còn ở phụ nữ thì vào khoảng từ 10 đến 30% tùy theo tình trạng xã hội, giáo dục và gia đình.
Phụ nữ thường thủ dâm bằng cách kích thích âm vật, môi lớn, môi bé và những điểm nhạy cảm khác như núm vú, mặt trong bẹn. Nhìn chung phụ nữ bắt đầu bằng cách chạm vào ngay trên hay dưới âm vật, nhưng khi sự kích thích tăng lên họ có thể chịu đựng các kích thích mạnh hơn ở xung quanh âm vật. Một số phụ nữ có ham muốn tình dục rất cao đến nỗi họ có thể đạt cực khoái đơn giản bằng cách cọ xát núm vú nhưng đây chỉ là số ít trong. Những phụ nữ khác phát hiện rằng họ có thể đạt cực khoái bằng cách ép chặt đùi với nhau.
Ngày nay, nhiều nhà nghiên cứu tình dục học đồng ý rằng nếu một phụ nữ có thể đạt cực khoái bằng thủ dâm thì cô ta có thể dễ dàng hơn khi đạt được cực khoái với bạn tình cho dù là đang âu yếm hay giao hợp. Đạt tới cực khoái bằng thủ dâm giúp cho phụ nữ tự tin hơn và thõa mãn trong quan hệ tình dục, tự khám phá những điểm nhạy cảm trên cơ thể. Điều này sẽ giúp bạn gái dễ dàng hơn khi trao đổi với bạn tình về điều mà bạn muốn để đạt được cảm giác dễ chịu nhất.
Một số điều cần chú ý khi thực hiện thủ dâm ở nữ là có thể dẫn đến việc rách màng trinh, nhiễm trùng âm đạo và tiền đề cho việc buông thả quan hệ tình dục. Thực sự thủ dâm không làm hao mòn thân xác và suy nhược thần kinh mà chính những người yếu kém về mặt tinh thần, bệnh hoạn, thiếu tự chủ, thiếu sự kiềm chế, thiếu mục đích của cuộc sống và thiếu giải trí để làm dụng thủ dâm như một phương tiện thường xuyên nhằm để trấn an những bức xúc hoặc thỏa mãn những đòi hỏi thân xác chưa đến độ chín muồi.