Cách đây độ hai mươi năm, có một bnhân đàn ông độ 65 tuổi, caucasian, theo đúng buổi hẹn đến office. Mở hồ sơ ra thì trống trơn, rất ngạc nhiên, hỏi : “BS nào gửi ông tới đây, và vì lý do gì, Ông có đem theo hồ sơ gì không ? ”
“Thưa BS, bạn tôi gửi tôi đến đây, từ bé đến nay tôi chả có BS nào cả, nay sắp về hưu … Thằng bạn thân của tôi, nó là bệnh nhân của BS, bảo BS “khá ” lắm, nó có gọi office cúa BS, và nói với văn phòng xin cho tôi đến khám, bà thư ký của BS nhận. Thật sự ra, tuần tới tôi về vườn rồi, chỗ tôi làm việc – đã hơn 35 năm – họ có tổ chức một bữa vui nhộn mừng tôi sắp được hạnh phúc đuổi gà cho bà xã tôi đây …”
Trong bụng đã muốn càu nhàu, vì không muốn khám “general” …
Đành phái khám cho cẩn thận, chả thấy gì, bệnh nhân bắp thịt cuồn cuộn …
“Ông chả cần BS đâu, mất thì giờ vô ích, thôi tuần tới nhớ nhịn đói, làm mấy cái tests này : đếm máu, cholesterol, prostate, thử nghiệm gan, nước đái …Làm cho chắc ăn thế thôi, “buy-one-get-one-free” ấy mà”.
Bắt tay bệnh nhân, tuần tới trở lại …
Hai ngày sau, kết quả thử nghiệm trở lại office, chả biết tại sao thử nghiệm gan hơi tăng, cho nguời gọi ông ấy trở lại. Làm lại các thử nghiệm gan ở một nhà thương khác, vẫn cứ thế bất thường …
Gọi b.nhân trở lại, lấy bệnh sử lại, khám cơ thể lại, cũng không tìm ra gì lạ …
Mới chỉ thị cho làm một số tests khác nưã đi lùng xem tai sao thử nghiệm gan lại bất thường …Loạt tests này trở lại, cũng không thấy gì lạ ; lúc đó mới chỉ thị đi làm một test kế tiếp …
Tối hôm đó , gọi cho một thằng bạn cũng M.D., nó sinh trưởng ở đây, tốt nghiệp M.D. ở xứ này và là subspecialist về một ngành khác của internal medicine … Các con của nó đều học trường tư, nó hơi “đói” cho nên ngoài office, nó làm consultant cho mấy hãng insurance, nhiệm vụ cúa nó là (đại diện cho mấy hãng insurance) chấp thuận hay không chấp thuận mấy cái tests đắt tiền mà các BS khác ở vùng này vừa mới chỉ thị cho làm … Nói cách khác, nó là “tiếng nói cuối cùng ” (the last word) chịu trả tiền cho làm test hay không …
Hai đứa thường gọi nhau lúc khuya khoắt, vì ban ngày bận qúa. Nó mê triết lý Tây phương (western philosophy), gặp một anh VN thích nói triết lý Đông Phương, cho nên cãi nhau đến sáng…Nhưng nói gì thì nói, cuối cùng cũng trở lại medicine, vì medicine ở trong máu mất rồi . Medicine không còn là một thứ “nghề ” ; làm việc 80-90 giờ một tuần thì phải là “nghiệp” , như “nghiệp chướng” …
“À, John à, hôm nay tao có case lạ lắm”
“Nói tao nghe”
“Bnhân đàn ông 65 tuổi, đến khám tổng quát, chả bệnh tật quái gì, bắp thịt cuồn cuộn, nhưng thử nghiệm máu của gan bất thường, không phải viral ..tao cho làm CAT scan đi tìm cái gan …”
“Trời ơi là trời, Doctor Nguyen (ở Mỹ đồng nghiệp quen biết nhau, mà gọi nhau doctor, tức là sắp có chuyện vỡ đầu sứt tai)… Doctor Nguyen …Trời ơi là trời, thấy không, ai cũng practice như Doctor Nguyen thì cái nước này nó sập tiệm cha nó đi, cả nước đi ăn mày…Sao không bảo b.nhân trở lại trong ba tháng rồi làm lại các tests máu đó đi, nếu nó cứ abnormal, thì lúc đó Dr Nguyen hãy làm ultrasound hay CAT scan, có gì là muộn”.
“Trời ơi là Trời, John à, mày làm cho mấy hãng insurance lâu qúa, mày chuyên môn làm cách nào rẻ tiền nhất – “cut costs”, cho nên mày mờ mắt… đi rồi… Medicine có thể rẻ xuống, nhưng chỉ rẻ đến một mức nào thôi, dưới mức đó thì thành một thứ không đúng tiêu chuẩn, substandard, tệ hơn nghề bán xe hơi. Mấy mạng dealers xe hơi bán được cho mày cái xe hơi không có cả đầu máy… mà nó dám cam đoan xe đó chạy 100 dặm một giờ … Mày có biết cái CAT scan thấy cái gì không?”
“Thấy cái quái gì, tao đánh cá – “I bet” – là nó negative, trên trời đất này có hàng triệu virus, CMV – cytomegalovirus – không chừng”.
(Nó là subspecialist về infectious disease, cho nên nó nhìn đâu cũng thấy virus, còn tên Dr Nguyen là chuyên viên medical oncology / hematology cho nên hắn nhìn đâu cũng thấy ung thư).
“Mày có tin hay không thì kệ mày – believe it or not – CAT scan cho thấy 3/4 gan có lẽ ung thư đã chiếm hết rồi “.
Đầu giây telephone bên kia tự nhiên nín lặng một hồi, tưởng nó đã chết, nhưng tự nhiên nó bừng tỉnh, giọng nó nhẹ hẳn xuống, ngọt ngào:
“Mày tính làm cái gì, và rồi mày là oncologist thì giải thích ra làm sao, tự nhiên Trời giáng ung thư thấy ở gan, mà bnhân bề ngoài khoẻ mạnh, bắp thịt cuồn cuộn?”
“Theo statistics, phải là ung thư từ colon chạy lên, qua portal system; còn “second choice” là từ phổi … Tao sẽ cho biopsy cái gan và soi ruột già …”
Mấy hôm sau bnhân đến, báo cho ông ấy tin không vui… Bnhân sừng sộ : “tôi không tin BS, có lẽ BS đã lầm rất lớn”.
Bnhân từ chối biopsy…
Đề nghị gửi bnhân đến một bệnh viện khác… Bnhân đồng ý, biopsy ở bệnh viện đó cho thấy ung thư adenocarcinoma chạy đến gan…
Bnhân lại không đồng ý với oncologist ở bệnh viện này, và được chuyển sang bệnh viện thứ ba…
B. nhân chết trong vòng 4 tháng sau khi định ra bệnh.
Bs Nguyễn tài Mai
