Mã tiền là một loài cây gỗ thường xanh bản địa Đông Nam Á, thành viên của họ Loganiaceae. Nó là cây gỗ kích thước trung bình, có thể cao tới 25 m, mọc tại các môi trường sinh sống thưa cây cối tới độ cao 1.200 m. Lá của nó hình trứng kích thước 5 x 9 cm (3,5 x 2 inch). Các cành nhỏ không lông hoặc có lông tơ. Ra hoa từ mùa xuân tới mùa hè.
1. TÊN GỌI KHÁC CỦA CÂY MÃ TIỀN
Củ chi, mác chèn sứ (Tày), co bên kho (Thái)
2. BỘ PHẬN DÙNG CỦA CÂY MÃ TIỀN
Hạt. Thu hái quả già vào mùa thu. Tách quả lấy hạt, ngâm nước gạo 1 ngày, 1 đêm. Cạo vỏ ngoài, bỏ mầm. Thái mỏng. Tẩm dầu vừng 1 ngày, sao cho vàng đậm.
3. THÀNH PHẦN HÓA HỌC CỦA CÂY MÃ TIỀN
Hạt chứa các alcaloid: strychnin, brucin, vomicin, b-colubrin, pseudostrychnin, N methyl-sec-pseudobrucin, strucin, glucosid loganin.
4. CÔNG DỤNG CỦA CÂY MÃ TIỀN
Chữa thấp khớp, nhức mỏi tay chân, đau dây thần kinh, bại liệt, nhược cơ, giảm cường kiện ruột, đái dầm, thiếu máu. Người lớn mỗi lần uống 0,05g hạt mã tiền chế, ngày 1-3 lần dạng sắc hoặc bột. Còn dùng thuốc tiêm strychnin tinh khiết. Rượu thuốc hạt để xoa bóp. Thuốc độc, dùng thận trọng
5. TÊN KHOA HỌC CỦA CÂY MÃ TIỀN
Cây mã tiền có tên khoa học là Strychnos nux-vomica thuộc họ LOGANIACEAE
6. MÔ TẢ CỦA CÂY MÃ TIỀN
Cây gỗ, cao tới hơn 10m, cành non có gai. Lá mọc đối, mặt trên xanh bóng, 5 gân hình cung. Cụm hoa hình ngù, mọc ở đầu cành. Hoa nhỏ, hình ống, màu vàng nhạt. Quả thịt, hình cầu, đường kính 3-5cm, khi chín màu vàng cam. Hạt hình đĩa dẹt, một mặt hơi lõm, có lông màu xám bạc.
7. MÙA HOA QUẢ CỦA CÂY MÃ TIỀN
Hoa: Tháng 3 – 4; Quả: Tháng 5 – 8.
8. PHÂN BỐ CỦA CÂY MÃ TIỀN
Cây mọc hoang ở miền núi thuộc các tỉnh phía nam.
Trên đây là một số thông tin về cây mã tiền, thành phần hóa học cũng như tác dụng của cây mã tiền được tổng hợp bởi Viện Dược Liệu Việt Nam. Thông tin này chỉ có tác dụng tham khảo; nếu muốn áp dụng, người đọc nên hỏi ý kiến người có chuyên môn.
(Theo vienduoclieu.org.vn – Viện Dược liệu Việt Nam)
