Nếu như trước đây, bệnh ung thư chỉ được nghe nhắc đến với những người cao tuổi, những người có sức khỏe yếu. Thì giờ đây, càng ngày càng xuất hiện nhiều những bệnh nhân ung thư đang có tuổi đời rất trẻ. Cả một tương lai, một hoài bão từ đấy cũng lụi tàn theo. Vậy, nguyên nhân gây bệnh ung thư do đâu mà nó ngày càng trẻ hóa đến đáng sợ như vậy?
Độ tuổi đôi mươi, vẫn có thể bị ung thư giai đoạn cuối
Tại Việt Nam ước tính mỗi năm có 126.000 ca ung thư mắc mới, lấy đi tính mạng của 94.000 người.
Trong số đó, đáng lo ngại là tỉ lệ người trẻ tuổi mắc các loại ung thư đang có chiều hướng tăng lên trong những năm gần đây. Thực trạng này đã và đang khiến cho gánh nặng ung thư ngày càng trở nên trầm trọng. Khi mà lực lượng đang ở độ tuổi lao động thì lại mất khả năng lao động và cần được chăm sóc, điều trị lâu dài.
Chia sẻ với Báo Giao thông, TS. BS. Trần Đăng Khoa, Giám đốc Bệnh viện Ung bướu Hà Nội cho biết, trong những năm gần đây, lượng bệnh nhân mắc ung thư điều trị tăng từ 30 – 40%. Trong đó, tỷ lệ tăng này bao gồm cả về số lượng, các loại bệnh và trẻ hóa. “Điều bất ngờ là có những căn bệnh ung thư vốn chỉ xảy đến với người lớn tuổi thì nay lại xuất hiện ở những bệnh nhân trẻ, thậm chí rất trẻ. Bệnh viện cũng đã từng điều trị cho những bệnh nhân mắc ung thư vòm họng, ung thư dạ dày ở độ tuổi lên 9”, BS. Khoa cho hay. Đáng lưu ý gần đây, tỷ lệ bệnh nhân trẻ tuổi mắc ung thư tuyến giáp tăng đột biến, đa phần ở quãng từ 20 – 30 tuổi.
Theo khảo sát của Viện Nghiên cứu phòng chống ung thư, trong 15 năm qua, hầu hết các loại ung thư tại Việt Nam đều gia tăng. Nếu như năm 2000, Việt Nam chỉ có khoảng 69.000 ca mắc ung thư thì tới năm 2010, con số này đã tăng gần gấp đôi lên 126.000 ca. Ước tính vào năm 2020, số mắc ung thư sẽ gần 200.000 ca. Với nam giới, phổ biến là các dạng ung thư: Phổi, dạ dày, đại – trực tràng, thực quản… còn nữ giới là ung thư: Vú, đại – trực tràng, dạ dày, tuyến giáp, cổ tử cung.
Theo GS. Nguyễn Bá Đức, Phó chủ tịch Hội Ung thư Việt Nam, trước đây, đa phần các loại ung thư thường xuất hiện ở người 60-70 tuổi, thì hiện nay các bệnh viện chuyên khoa ung bướu đã tiếp nhận nhiều bệnh nhân trẻ tuổi. Chính tỷ lệ phát hiện ung thư giai đoạn muộn (giai đoạn 3, 4) chiếm tới 70% các ca ung thư đến khám và điều trị, do vậy, tỷ lệ tử vong vì ung thư rất cao.
Rõ ràng, căn bệnh ung thư ngày càng trẻ hóa. Nó đang đe dọa đến tính mạng của cả một thế hệ tương lai những con người đang độ tuổi hoài bảo, ước mơ và tràn đầy năng lượng. Ấy vậy mà, ung thư tìm đến, con đường đến tương lai của họ như bị làm mờ đi. Sẽ ra sao nếu bản thân phải dừng lại trong khi, mọi người vẫn còn đang hăng say bước về phía trước?
Nguyên nhân gây bệnh ung thư ngày càng trẻ hóa là do đâu?
Theo quan điểm của các BS, trong số các yếu tố nguy cơ khiến người trẻ tuổi mắc ung, đầu tiên phải kể đến những thói quen xấu trong lối sống và sinh hoạt.
Từ việc ăn uống, ngủ nghỉ cho đến sử dụng các loại thuốc tránh thai, thuốc nội tiết (ở nữ giới) mà không có kiểm soát của BS khiến cho tỉ lệ mắc bệnh tăng cao hơn so với thời gian trước cùng với chiều hướng trẻ hóa độ tuổi mắc.
TS. BS Lê Hồng Quang – Trưởng khoa Ngoại vú – Bệnh viện K chia sẻ: “Nguyên nhân ung thư vú chủ yếu đến từ lối sống và môi trường, còn chị em có yếu tố di truyền từ gia đình chiếm tỉ lệ thấp.
Chính vì thế, đòi hỏi chúng ta phải thay đổi lối sống, vận động nhiều, ăn uống khoa học, lành mạnh. Với các chị em, nên đi khám định kỳ để từ đó phát hiện những tổn thương sớm của vú. Với những phụ nữ ngoài 30 tuổi là có thể tự khám vú cho bản thân”.
Tương tự như ung thư vú, ung thư dạ dày, vòm họng cũng là loại bệnh thường gặp ở người trẻ tuổi với các nguyên nhân khác nhau.
BS Lê Viết Nam – Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu – BV Bạch Mai cho hay: “Ung thư vòm họng đôi khi cũng hay gặp ở người trẻ tuổi, một là có thể do yếu tố gen di truyền, hai cũng có thể do ảnh hưởng của môi trường sống. Nếu bệnh nhân nữ không hút thuốc nhưng khi sống trong môi trường có người thân hút thuốc, do vậy cũng bị tác động ít nhiều.
Hoặc do chế độ ăn uống, nhất là những vùng cao, vùng sâu xa hay mắc bệnh do sử dụng gia vị đồ ăn khác nhau. Thứ nữa có thể do nhiễm một số virus như HPV, là một trong số các yếu tố nguy cơ khiến người trẻ tuổi mắc ung thư”.
Ngoài rối loạn nội tiết, tổn thương có tính di truyền trong cơ thể mỗi người, thì sự gia tăng của căn bệnh ung thư là tổng hòa của các yếu tố ngoại cảnh tác động lên như môi trường ô nhiễm, thực phẩm nhiễm nhiều hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật, chất kích thích tăng trưởng.
Hoặc chính con người đã tự rước họa cho mình bằng lối sống thiếu khoa học, hút thuốc, uống rượu, thức khuya, chế độ dinh dưỡng không an toàn và hợp lý.
Vì thế, nếu nhìn vào các yếu tố nguy cơ chủ quan, mỗi người đều có thể tự phòng tránh được căn bệnh nguy hiểm này cho chính mình.
Nhưng, chúng ta hoàn toàn có thể phòng tránh căn bệnh này
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), chúng ta có thể được ngăn ngừa từ 30-50% các trường hợp ung thư bằng cách tránh các yếu tố nguy cơ, cụ thể như sau:
1- Không hút thuốc lá.
2- Hãy giữ cho môi trường xung quanh chúng ta không có khói thuốc lá.
3- Tăng cường tập thể dục tránh thừa cân, béo phì.
4- Có chế độ ăn uống lành mạnh với nhiều trái cây và rau xanh.
5- Hạn chế sử dụng rượu.
6- Hạn chế tiếp xúc trực tiếp quá lâu với ánh sáng mặt trời.
7- Giảm tiếp xúc với nhiễm khói bụi trong nhà và môi trường xung quanh.
8- Tầm soát viêm gan B, C để điều trị kịp thời.
9- Chủng ngừa viêm gan B, chủng ngừa HPV.
10- Nuôi con bằng sữa mẹ giúp giảm nguy cơ mắc các loại ung thư ở người mẹ.
Tổng hợp
Xem thêm:
