Nuôi trẻ dưới 6 tháng sinh ra từ người mẹ bị HIV/AIDS

Lấy truyền HIV qua sữa mẹ ước tính khoảng 5-20% khi trẻ được bú mẹ hoàn toàn. Nếu không được bú mẹ hoàn toàn. Nếu không được bú mẹ hoàn toàn mà nuôi hỗn hợp, đến 6 tháng tỷ lệ lây nhiễm là 25-35%, kéo dài việc cho bú mẹ tới 18-24 tháng tỷ lệ này là 30-45%.

Để giảm thấp nhất nguy cơ lây nhiễm sang trẻ trong khi tại thời điểm đó trẻ không bị tăng nguy cơ khác dẫn tới mắc bệnh hay tử vong, các tổ chức quốc tế liên quan tới nuôi dưỡng trẻ nhỏ (WHO,UNICEF, UNAIDS, UNFPA) có khuyến nghị như sau: ” Khi các thức ăn thay thế được chấp nhận, có khả năng kinh tế, có thể duy trì được và an toàn thì việc tránh cho con bú mẹ bị nhiễm HIV được khuyến nghị”.

Mặt khác, cho bú mẹ hoàn toàn được khuyến nghị “trong tháng đầu tiên của cuộc đời” và không nên tiếp tục cho bú nữa. Tuy vậy, để có quyết định chính xác việc nuôi con cho các bà mẹ bị nhiễm HIV người mẹ hoặc người nuôi trẻ nên biết các hướng dẫn cụ thể như sau:

1. Lựa chọn thức ăn thay thế, gồm các loại    thức ăn sau : Sữa công thức là thức ăn cơ bản để thay thế sữa mẹ. Người nuôi trẻ có thể lựa chọn một hoặc phối hợp các loại sữa sau:

– Sữa công thức: là sữa bò làm thành bột có    bổ sung các chất dinh dưỡng gần giống với sữa mẹ (nên sử dụng)

– Sữa bột nguyên kem và sữa làm đông khô. dạng này được chế biến tương tự cách làm sữa tươi. Vi chất dinh dưỡng đạt nhu cầu nhưng chưa cân đối như sữa mẹ (có thể sử dụng).

– Sữa do gia đình nuôi gia súc tại nhà tự chế biến như sữa cừu, sữa bò, sữa trâu, dê. Thành phần các chất dinh dưỡng thường thiếu, đặc biệt là vi chất dinh dưỡng (hạn chế sử dụng)

2. Nuôi con bằng sữa mẹ: Khi không đảm bảo đủ 5 điều kiện trên, người mẹ có thể lựa chọn các cách nuôi con bằng sữa mẹ như sau:

– Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu (ít nhất 3 tháng) Khi trẻ bú mẹ sẽ được nhận các chất dinh dưỡng và đề kháng từ người mẹ. Tuy nhiên, sữa mẹ giai đoạn này cung lây truyền sang con khoảng 15-20%. Vì vậy, để giảm thiểu lây truyền cần thực hiện như sau:

– Mẹ và trẻ không có biểu hiện của nhiễm trùng cơ hội như nhiễm trùng da, miệng hoặc nếu có cần điều trị rồi mới cho bú.

– Khi có khả năng ăn bổ sung sẽ cho trẻ ngừng bú mẹ chuyển sang ăn bổ sung và uống thêm sữa công thức dành cho trẻ 6 tháng đầu

– Nuôi trẻ bằng sữa mẹ đã được sử lý vi rút HIV .Sữa mẹ vắt ra được đun sôi 100 độ để diệt vi rút HIV rồi làm lạnh ngay (ngâm vào nước lạnh), sau đó cho trẻ ăn. Nên khích lệ người mẹ làm theo cách này vì có thể cho bé bú kéo dài.

– Bú trực: đây cũng là cách nuôi trẻ rất tốt. Nhưng nguy cơ trẻ cũng sẽ bị lây nhiễm nếu người cho bú bị HIV và ngược lại. Vì vậy, áp dụng cách này nên thận trọng cho cả 2.

Tuyệt đối không nuôi trẻ phối hợp giữa bú mẹ và nuôi sữa thay thế vì tăng nguy cơ lây truyền cho trẻ, tăng nguy cơ tử vong gấp 6 lần do mắc các bệnh nhiễm trùng của trẻ.