Thông điệp thế giới
Đái tháo đường là bệnh tăng đường máu mạn tính xảy ra ở bất cứ tuổi, giới hay tộc người nào. Đái tháo đường gồm hai loại chính là đái tháo đường típ 1 chiếm 5%-10% dân số vốn không ngừa được và đái tháo đường típ 2 chiếm 90%-95% vốn có thể ngăn ngừa được bằng thay đổi lối sống. Cứ mỗi 10 giây thì có 2 người bị đái tháo đường; cứ mỗi 30 giây thì có một người bị cắt chân do biến chứng đái tháo đường; cứ mỗi 7 giây thì một người chết do bệnh này mà 80% số chết xảy ra ở nước có thu nhập thấp và trung bình. Ngày Đái tháo đường Thế giới 14/11/2011 là lần thứ 20 Liên đoàn Đái tháo đường Quốc tế tổ chức nhằm nâng cao nhận thức toàn cầu về căn bệnh mạn tính gây chết người và tàn phế nặng nề này. Chủ đề năm nay là: ”Giáo dục và ngừa đái tháo đường”.
Thông thường từ lúc bị đái tháo đường đến lúc phát hiện là 7 năm và lúc ấy đã có nhiều biến chứng ở tim, mạch máu, mắt, thận và thần kinh. Chỉ có xét nghiệm đường máu mới biết bị đái tháo đường hay không. Bắt đầu xét nghiệm tìm đái tháo đường từ 45 tuổi trở lên và lặp lại mỗi 3 năm nếu đường máu lúc đói bình thường (<100 mg/dL). Xét nghiệm đường máu sớm hơn hoặc thường xuyên hơn nếu người bệnh có một trong các yếu tố như sau: (1) tiền sử gia đình bị đái tháo đường típ 1 hoặc típ 2; (2) phụ nữ bị đái tháo đường thai kỳ; (3) phụ nữ sinh con từ 4 kg trở lên; (4) béo phì; (5) ít vận động; (6) tăng huyết áp và (7) loạn mỡ máu.
Hiện nay, bằng máy xét nghiệm đường máu nhanh thì bác sỹ dù ở cơ sở y tế nào cũng giúp người dân biết ngay chỉ số đường máu của mình.
Ngừa đái tháo đường thật đơn giản bằng các cách sau:
- Bỏ hoặc không hút thuốc lá.
- Ăn thanh tịnh: ăn lạt, ăn nhiều rau, ăn đủ lượng kali, ăn nhiều cá, ăn ít mỡ động vật.
- Uống cà phê vừa phải.
- Uống rượu bia ít và điều độ đối với người có uống rượu (nam uống </= 14 cữ mỗi tuần; nữ uống </= 9 cữ mỗi tuần; một cữ tương đương một lon bia 333, ¼ xị rượu gạo). Người không uống được rượu bia thì không nên uống.
- Giữ cân nặng chuẩn (chỉ số khối cơ thể nằm trong khoảng 18,5 đến 24,9, tính bằng cách lấy cân nặng đo bằng kilogam chia cho bình phương chiều cao đo bằng mét).
- Rèn luyện thể lực mức độ trung bình: 30-45 phút mỗi ngày như đi bộ nhanh (7 km/giờ), đi xe đạp, chạy, chơi bóng bàn, bơi, khiêu vũ.
Phút lặng Việt Nam
Ước tính 4% dân số bị đái tháo đường, trong đó 70% không biết mình mắc bệnh. Dân Việt còn nghèo, dân trí y tế không cao, 70% lại ở nông thôn, y tế cơ sở chưa đủ mạnh để quản lý đái tháo đường; vì vậy biện pháp ngừa đái tháo đường vẫn là lợi chi (cost-effective).
Mỗi người dân hãy tìm đến bác sỹ gần nhà nhất để biết cách ngừa đái tháo đường và sớ lỡ bị bệnh thì hãy tuân thủ y lệnh để sống an vui.
