Sâm đại hành hay còn gọi phong nhạn, tỏi đỏ, tỏi lào, hành lào (danh pháp hai phần: Eleutherine bulbosa) là một loài thực vật có hoa trong họ Diên vĩ. Loài này được (Mill.) Urb. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1918.
1. TÊN GỌI KHÁC CỦA SÂM ĐẠI HÀNH
Hành đỏ, tỏi đỏ, sâm cau, phong nhan, hom búa lượt (Thái), tỏi Lào
2. BỘ PHẬN DÙNG CỦA SÂM ĐẠI HÀNH
Thân hành. Thu hái khi cây tàn lụi Thái ngang củ thành lát. Phơi hoặc sấy nhẹ dưới 50oC tới khô.
3. THÀNH PHẦN HÓA HỌC CỦA SÂM ĐẠI HÀNH
Thân hành chứa các hợp chất quinoid: eleutherin, isoeleutherin, eleutherol.
4. CÔNG DỤNG CỦA SÂM ĐẠI HÀNH
Thuốc bổ máu chữa thiếu máu, vàng da, hoa mắt, nhức đầu; cầm máu trong chứng ho ra máu, băng huyết, bị thương; kháng khuẩn, chống viêm trong viêm họng, ho gà, mụn nhọt, chốc lở, nạo thai, đặt vòng tránh thai. Ngày 4-12g dạng sắc, hãm, bột hoặc viên: Thuốc mỡ bôi ngoài da.
5. TÊN KHOA HỌC CỦA SÂM ĐẠI HÀNH
Tên khoa học của sâm đại hành là ELEUTHERINE SUBAPHYLLA Gagnep thuộc họ IRIDACEAE
6. MÔ TẢ CỦA SÂM ĐẠI HÀNH
Cây cỏ, cao 30-40cm, sống nhiều năm, thường lụi vào mùa khô. Thân hành có màu đỏ tía. Lá hình mác dài, có bẹ, gốc và đầu thuôn nhọn, nhiều gân song song. Hoa màu trắng mọc thành chùm trên một cuống chung dài. Quả nang, nhiều hạt.
7. MÙA HOA QUẢ CỦA SÂM ĐẠI HÀNH
Tháng 4-6.
8. PHÂN BỐ CỦA SÂM ĐẠI HÀNH
Cây mọc hoang, nhưng chủ yếu được trồng ở nhiều nơi.
Trên đây là một số thông tin vềsâm đại hành , thành phần hóa học cũng như tác dụng của sâm đại hành được tổng hợp bởi Viện Dược Liệu Việt Nam. Thông tin này chỉ có tác dụng tham khảo; nếu muốn áp dụng, người đọc nên hỏi ý kiến người có chuyên môn.
(Theo vienduoclieu.org.vn – Viện Dược liệu Việt Nam)
