Cách chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà

Tay chân miệng là bệnh thường ở gặp ở trẻ nhỏ, bệnh có tỷ lệ gây nhiễm người qua người rất cao, đặc biệt là các bé dưới 5 tuổi. Nếu không được phát hiện kịp thời để chữa trị và chăm sóc trẻ tay chân miệng đúng cách thì rất dễ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm khác như: viêm màng não, phù phổi cấp dẫn đến tử vong,….

Dấu hiệu của bệnh

Triệu chứng bắt đầu xuất hiện sau khi nhiễm virut từ 3-6 ngày. Biểu hiện sớm nhất của bệnh tay chân miệng là mệt mỏi, sốt nhẹ, đau họng, sổ mũi diễn ra trong vài ngày, sau đó bệnh sang giai đoạn toàn phát. Đầu tiên là sự xuất hiện các mụn nước ở niêm mạc miệng, thường là ở mặt trong má, lợi, mặt bên của lưỡi; các mụn nước có kích thước nhỏ nằm trên nền niêm mạc viêm đỏ. Các mụn nước trong miệng thường dập vỡ rất nhanh tạo ra các vết trợt loét rất đau rát làm bệnh nhân khó ăn uống. Tiếp theo, xuất hiện các mụn nước, bọng nước ở bàn chân, bàn tay, hoặc có thể ở mông, gối.

Khi có các dấu hiệu của bệnh, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để thăm khám và tư vấn cụ thể cách chăm sóc trẻ, tránh biến chứng nặng.

Chăm sóc trẻ bị tay chân miệng tại nhà

Với những trẻ bị tay chân miệng thể nhẹ (chỉ có mụn nước và loét miệng), có thể chăm sóc và theo dõi điều trị ở nhà.

Về dinh dưỡng

Cho trẻ uống nhiều nước mát và ăn thức ăn dễ tiêu. Không làm trẻ đau họng thêm bằng cách dùng thìa mềm cho ăn, không cho ngậm vú nhựa, không cho ăn, uống đồ có vị chua hoặc có gia vị.

Về thuốc

Chỉ dùng theo chỉ định của thầy thuốc, trường hợp sốt dùng thuốc paracetamol để hạ sốt, giảm đau; bù đủ nước cho trẻ nếu có sốt cao; vệ sinh miệng thường xuyên bằng các dung dịch sát khuẩn, có thể súc miệng bằng nước muối loãng nếu trẻ súc được; tại các vị trí bị thương tổn ngoài da, bôi các dung dịch sát khuẩn để tránh bội nhiễm.

Cách ly và thực hiện vệ sinh thân thể

Cách ly trẻ bị bệnh với các trẻ khác trong nhà. Người lớn khi tiếp xúc và chăm sóc trẻ bị bệnh nên đeo khẩu trang cho mình và cả trẻ, sau khi tiếp xúc nên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch để hạn chế sự lây lan khi phải chăm sóc trẻ lành. Quần áo, tã lót của trẻ bị bệnh nên được ngâm dung dịch sát khuẩn như cloramin B hoặc luộc nước sôi trước khi giặt bằng xà phòng và nước sạch. Vật dụng cá nhân ăn uống của trẻ như bình sữa, ly/cốc uống nước, chén/bát ăn cơm, muỗng ăn… nên được luộc sôi và sử dụng riêng biệt cho từng trẻ. Tắm rửa và vệ sinh nhẹ nhàng thân thể cho bé hằng ngày bằng nước sạch để tránh nhiễm khuẩn.

Theo dõi sát tình trạng bệnh

Trong 7 ngày kể từ lúc bị bệnh, ngoài việc chăm sóc tại nhà và dùng thuốc theo đơn thì hằng ngày nên đưa trẻ đi tái khám để phát hiện sớm những diễn biến bất thường. Bệnh lây lan mạnh nhất trong tuần đầu nhưng vi rút có thể còn tồn tại trong phân vài tháng sau.

Chú ý: Nếu thấy trẻ sốt cao trên 39oC hoặc sốt cao kéo dài trên 48 giờ, quấy khóc, bứt rứt, nôn nhiều, ngủ lịm, dễ giật mình, hoảng hốt, run tay chân, đi loạng choạng, mạch nhanh không tương ứng với nhiệt độ thân người, thở khó/ thở nhanh, da nổi vằn… thì cần cho trẻ nhập viện ngay để được xử trí kịp thời, phòng biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Bệnh Tay chân miệng hiện nay chưa có vắc xin phòng bệnh nên trẻ và người chăm trẻ cần thực hiện tốt các biện pháp sau:

– Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước chảy, nhất là trước và sau khi nấu ăn, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Nếu có chăm sóc trẻ thì cần lưu ý rửa tay sau mỗi lần thay tã, làm vệ sinh cho trẻ.

– Vệ sinh các dụng cụ, vật dụng, đồ chơi, sàn nhà bằng nước và xà phòng, rồi khử khuẩn bằng cloramin B (có thể mua tại nhà thuốc).

– Đeo khẩu trang mũi miệng khi hắt hơi hoặc ho.

– Ăn chín, uống sôi và khử khuẩn môi trường có trẻ bị bệnh và môi trường xung quanh.

– Cách ly người bệnh tại nhà cho đến khi khỏi bệnh (thường ít nhất là 7 – 10 ngày).

Cần lưu ý với các bà mẹ là bệnh tay chân miệng ban đầu có thể chỉ sốt nhẹ, ho khan, nổi ban… giống như các nhiễm vi rút thông thường khác nhưng sau đó một số ít sẽ nguy kịch nhanh. Do đó, khi thấy có bất cứ bất thường nào dù đang mùa dịch hay không cũng nên đưa trẻ đi khám tại cơ sở y tế gần nhất để được khám, chẩn đoán và điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ.

Trẻ em bị tay chân miệng cần kiêng gì ?

Theo quan niệm nhiều bậc phụ huynh thực hiện kiêng gió, kiêng nước dẫn đến việc không tắm cho trẻ. Đây là điều sai lầm, bởi khi trẻ bị sốt, mồ hôi và dịch tiết ra từ các nốt phỏng bị vỡ là môi trường tốt cho vi khuẩn có hại sinh trưởng và phát triển, dẫn đến những căn bệnh hoặc biến chứng nguy hiểm.

Vì thế, đừng tránh việc tắm cho trẻ, thay vào đó hãy sử dụng xà bông diệt khuẩn để thực hiện vệ sinh sạch sẽ cơ thể cho bé, sau đó lau khô, nhất là cổ, nách, háng… và cho bé mặc quần áo mỏng, nhẹ, nằm ở nơi thoáng mát.

Điều quan trọng nhất trong việc chăm sóc trẻ bị tay chân miệng là giữ vệ sinh sạch sẽ và cung cấp đầy đủ dinh dưỡng để tăng cường sức đề kháng cho trẻ.

Khi nhiễm bệnh, trẻ thường hay sốt tuy nhiên phụ huynh chỉ cần cho bé mặc đồ rộng, nằm nghỉ ở nơi thông thoáng. Đừng lạm dụng thuốc hạ sốt. Chỉ nên dùng thuốc khi thân nhiệt cháu vượt quá 38, 5 độ C.

Do trẻ bị nổi các mụn nước trong khoang miệng và trên lưỡi, chúng thường dập vỡ rất nhanh tạo ra các vết loét gây đau rát làm trẻ khó ăn uống. Vì những nguyên nhân này, các phụ huynh tuyệt đối không cho trẻ ăn thức ăn nóng và cứng. Không nên ép trẻ ăn quá nhiều, khi bé đã từ chối không ăn thì nên ngưng ngay bù cho trẻ uống sữa. Không nên ép trẻ ăn quá làm trẻ khóc, trẻ sẽ mệt mỏi hơn.
Không cho trẻ ngậm đồ chơi hay núm vú cao su. Chú ý, không đụng vào các vết loét ở đầu lưỡi và môi làm trẻ đau dẫn đến sợ hãi, không ăn.

Xem thêm: Tiêm phòng chó dại cắn có ảnh hưởng gì không
Xem thêm: 5 Thực đơn ở cữ cho mẹ sinh mổ đầy đủ dinh dưỡng và liền sẹo